Η Ψυχοθεραπεία δεν είναι υποκατάστατο της ζωής αλλά μια γενική πρόβα για την ζωή.

 «Η Ψυχοθεραπεία δεν είναι υποκατάστατο της ζωής αλλά μια γενική πρόβα για την ζωή. Με άλλα λόγια, παρόλο που η ψυχοθεραπεία απαιτεί μια στενή σχέση, η σχέση δεν είναι σκοπός – είναι μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού» Ιrvin Yalom

Η σχέση με τον θεραπευτή

«Όταν έχεις καλούς φίλους δεν έχεις ανάγκη από τον ψυχολόγο». Σε μια ανάγνωση πρώτη αλλά και ουσιώδη, αυτό δεν είναι και μακριά από την πραγματικότητά μας. Και αυτό γιατί, το να έχεις καλούς φίλους, σημαίνει ότι έχεις ένα βασικό δίχτυ προστασίας και αποφόρτισης, στα δύσκολά σου, στα σκοτεινά σου, στα στραβά σου. Βέβαια, όταν «μιλάνε» τα μέσα σου και εσύ δεν μπορείς ή δεν αντέχεις να τα ακούσεις, τότε η βοήθεια έρχεται από τον θεραπευτή σου.  

Είναι αυτός που θα σε ακούει σε ό,τι έχεις να πεις και κυρίως όταν δεν θα έχεις ή δεν θα θέλεις να πεις. 

Αυτός που θα βρίσκει τρόπους και δρόμους, αυτά που σε πνίγουν να τα βγάλει στο φως. Θα είναι δίπλα σου ώστε να μην τα φοβηθείς, να μην τα ξαναπνίξεις και τα αφήσεις να σε πνίξουν. 

Αυτός που στις σιωπές σου, θα είναι στωϊκά δίπλα σου, εώς ότου γίνουν λέξεις, λέξεις που δεν θα φοβάσαι να τις εκφράσεις και που δεν θα φοβάσαι να τις νοιώσεις.

Άρα είναι με το μέρος σου. Αναντίρρητα. Δεν είναι εκεί για να σε κρίνει, ούτε για να σε καθοδηγήσει ούτε να σε αμφισβητήσει. Σε αποδέχεται όπως είσαι, έως ότου εσύ αποδεχτείς τον εαυτό σου, σε εμπιστεύεται έως ότου εσύ εμπιστευτείς τον εαυτό σου. Αλλά!!!

Αλλά δεν συμμετέχει στην ζωή σου και στην καθημερινότητα σου. Δεν παίρνει θέση! Είναι εκεί για, από κοινού, ορισμένο χρονικό διάστημα, και συγκεκριμένες μέρες και ώρες. Με τον φίλο αυτή η οριοθέτηση σαφώς δεν υπάρχει, γιατί δεν χρειάζεται.

Ο θεραπευτής δεν είναι φίλος σου

Το να μην είναι φίλος ο θεραπευτής σου δεν σημαίνει απόρριψη. Σημαίνει όριο. Σημαίνει πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό ο θεραπευτής είναι συνοδοιπόρος και ακροατής. Συνοδοιπόρος και ακροατής δεν σημαίνει ότι δεν έχει συναισθήματα για σένα. Μόνο που αυτά τα συναισθήματα δεν λειτουργούν με την ίδια δυναμική που λειτουργούν σε μια φιλία.

Αν θέλουμε να πούμε όλη την αλήθεια, η ψυχοθεραπευτική σχέση είναι μονομερής. Ο θεραπευόμενος ανοίγεται, ξεγυμνώνεται, ενώ ο θεραπευτής όχι. Στην φιλία το άνοιγμα είναι ή οφείλει να είναι δυαδικό. Άρα ισότιμο. Όμως, στον θεραπευτή γιατί πηγαίνεις; Για να μαθαίνεις νέα του ή να τον γνωρίσεις; Όχι!

Η θεραπευτική σχέση, δεν είναι ισότιμη φιλική σχέση, αλλά είναι σχέση σύνδεσης με τον εαυτό σου, σχέση που θα ανακαλύψεις ξανά τον ρόλο σου μέσα στην οικογένεια που μεγάλωσες, στην οικογένεια που έκανες, στην ενήλικη ζωή που ζεις. Μια μικρογραφία θα έλεγα, με έναν πιο καθημερινό ορισμό, μέσα στην οποία βρίσκεις τις δυνάμεις σου, και τις κάνεις πράξη, στο έξω. Και τις δυνάμεις σου τις βρίσκεις με καθρέφτισμα τον ψυχοθεραπευτή σου.

Μεταβίβαση της σεξουαλικότητας στην θεραπευτική σχέση

Και οριστικά και αμετάκλητα, αφού δεν είναι φίλος σου ο ψυχοθεραπευτής σου, τότε δεν είναι και ερωτικός σου σύντροφος. Τα ερωτικά ή σεξουαλικά συναισθήματα, δεν είναι σπάνια στην θεραπευτική σχέση, για να μην πω ότι είναι αρκετά συχνά. Και είναι αρκετά δυνατά. Οι λόγοι πολλοί, πέρα από την απλοϊκή εξήγηση, ότι όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα και για τους ανθρώπους. 

Να έχεις την αμέριστη προσοχή σε όλες τις λεπτομερείς πτυχές της ψυχής σου. Και τι μπορεί να δώσει ο θεραπευόμενος ώς αντάλλαγμα; Μπορεί κάποιες φορές την σεξουαλικότητά του.

Και αν πιάσουμε και το ζήτημα της αυτοεκτίμησης, της χαμηλής αυτοεκτίμησης, έχουμε πολλά να σχολιάσουμε. Για το πώς ένας άνθρωπος βασίζεται στο σεξουαλικό δώσιμο, πιστεύοντας ότι μόνο έτσι δεν θα χάσει την προσοχή και το ενδιαφέρον που του δείχνει ο άλλος. Στην προκειμένη ο θεραπευτής. Και στην σχέση απόρριψης των γονιών έχουμε πολλά να πούμε.

Ασυνείδητα συναισθήματα

Αν ως παιδί απορρίφθηκε ή αγνοήθηκε από τον γονιό, η μεταβίβαση που συμβαίνει στην ψυχοθεραπευτική σχέση, καθρεφτίζει στον ρόλο του θεραπευτή όλα τα ασυνείδητα συναισθήματα. Αποδοχή, ερωτισμό, αγάπη. Και είπα στον ρόλο του θεραπευτή, γιατί αυτός είναι ο σωστός όρος. Ο ρόλος και όχι το πρόσωπο.

Και μέσα από αυτόν τον ρόλο, και από την μαγική διαδικασία της μεταβίβασης, το τότε υλικό, έρχεται στο εδώ και στο τώρα, και δουλεύεται. Συζητιέται. Όπως όλα στην ψυχοθεραπευτική σχέση. Όσο άβολα και να νοιώθει ο θεραπευόμενος, οφείλει να κάνει αυτό το δώρο στον εαυτό του και να το συζητήσει.

Μόνο έτσι αποκαλύπτονται οι βαθύτερες αιτίες αυτών των συναισθημάτων. Για τον θεραπευτή, η άμεση και ειλικρινής συζήτηση, θα βοηθήσει τον θεραπευόμενο να κατανοήσει την αρχική πηγή αυτών των συναισθημάτων, να τις φέρει στο εδώ και στο τώρα, και να μετουσιωθούν ως εσωτερική επίγνωση και σωστή νοηματοδότηση στο παρόν του.

Βιβλιογραφικές πηγές: Ιrvin Yalom - Το δώρο της Ψυχοθεραπείας Εκδόσεις Άγρα,2004 Αθήνα

Πηγ'η: psychology.gr