Η Συστημική Θεραπεία είναι η εφαρμογή της Συστημικής θεωρίας στον χώρο της ψυχικής υγείας. Εμφανίστηκε την δεκαετία του ’40 και έστρεψε την ψυχολογική ματιά από το άτομο στο «όλον» και από τις προσωπικές ιδιότητες στις σχέσεις. Ήταν μια διευρυμένη θεώρηση του ανθρώπου που εμπλούτισε την ατομική, ομαδική και οικογενειακή συμβουλευτική και την ψυχοθεραπεία.
Η Συστημική Θεωρία είναι ένα σύγχρονο επιστημονικό μοντέλο θεώρησης και κατανόησης της πραγματικότητας.
Αυτή η προσέγγιση της πραγματικότητας βασίζεται στη λεγόμενη Γενική Θεωρία των Συστημάτων όπως την διατύπωσε το 1968 ο βιολόγος Ludwig von Bertalanffy. Η γενική θεωρία των συστημάτων διαμορφώθηκε από την επιρροή της κυβερνητικής και της πληροφορικής στη μελέτη των ζωντανών συστημάτων σε συνδυασμό με παρατηρήσεις από το χώρο της φυσικής και της βιολογίας.
Ο Bertanlaffy επισήμανε και διατύπωσε γενικές αρχές και όρους (όπως ολότητα, διαφοροποίηση, ιεραρχική ταξινόμηση, σκοπός, όρια κ.α.) που μπορούν να εφαρμοστούν σε όλο σχεδόν το φάσμα των επιστημών για την μελέτη και κατανόηση όλων των συστημάτων.
Ως σύστημα ορίζεται σύνολο στοιχείων σε αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση. Κάθε αλλαγή σε κάποιο στοιχείο του συστήματος επιφέρει αλλαγές σε ολόκληρο το σύστημα (Bateson,1972). Μια οικογένεια, μια θεραπευτική ή εργασιακή ομάδα, μια σχολική τάξη, μια επιχείρηση είναι ένα ανθρώπινο σύστημα.
Σήμερα δεν μιλάμε τόσο για την Γενική Θεωρία των Συστημάτων αλλά για την Συστημική Προσέγγιση, ως μία οπτική κάτω απο την οποία μπορούμε να θεωρήσουμε την πραγματικότητα ως σύνολο και ως μια μέθοδο για να προσεγγίσουμε τα πολύπλοκα φαινόμενα.
Η συστημική προσέγγιση προσπαθεί να αναλύσει και να κατανοήσει την εσωτερική οργάνωση και λειτουργία των συστημάτων, καθώς και την αλληλεπίδραση τους με το εξωτερικό περιβάλλον του.
Με αυτή την θεώρηση κάθε φαινόμενο μελετάται ως όλον και με τη λογική της κυκλικής σχέσης και όχι της γραμμικής αιτιότητας. Μελετάμε τη σχέσεις των μερών με το όλον αλλά και τις σχέσεις του κάθε συστήματος με τα υπερ-συστήματα και το περιβάλλον του.
Σύμφωνα με την Συστημική προσέγγιση στην Συμβουλευτική και την Ψυχοθεραπεία γεννιόμαστε και εξελισσόμαστε μέσα σε συστήματα, δηλαδή, ομάδες ισχυρής επιρροής, με κυρίαρχη την οικογένεια.
Σε κάθε σύστημα κάθε μέλος συνδέεται με όλα τα άλλα μέλη με ένα πλέγμα σχέσεων που υπερβαίνει τα μέλη και καθορίζει την πορεία και την εξέλιξη όλων. Τα μέλη μιας οικογένειας αλληλοεπηρεάζονται και αλληλο-προσδιορίζονται έτσι ώστε να γίνεται ανέφικτη η εξέταση και η κατανόηση της συμπεριφοράς του ενός ανεξάρτητα από την συμπεριφορά του άλλου.
Η οικογένεια όπως και κάθε ζωντανό σύστημα, δεν είναι μια απλή σύναξη ατόμων, αλλά μια ενότητα, «ένα σύνολο» με τη δική του δομή, δικούς του κανόνες και στόχους. Αυτή η θεωρητική προσέγγιση καθώς και η παρατήρηση της συναλλαγής ανάμεσα στα μέλη, αρχικά, οικογενειών σχιζοφρενών, οδήγησε στην ριζοσπαστική για την εποχή της θέση, πως η ψυχική ασθένεια δεν είναι ατομική υπόθεση αλλά οικογενειακή.
Κατά συνέπεια και όλα τα άλλα συμπτώματα, δυσκολίες αλλά και αλλαγές που μπορεί να παρουσιάσει ένα άτομο στην προσωπική του πορεία και εξέλιξη είναι σε άμεση αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση με τα σημαντικά συστήματα στα οποία ανήκει.
Άρα στο επίπεδο της θεραπευτική σχέσης είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το αίτημα για βοήθεια του ατόμου ή της οικογένειας, σε σχέση με τους ρόλους και τη θέση του καθενός στο συγκεκριμένο σύστημα και στην συγκεκριμένη φάση της εξέλιξης τους.
Με την εφαρμογή της συστημικής προσέγγισης στην Συμβουλευτική και την Ψυχοθεραπεία διευρύνεται πολύ το πλαίσιο αναφοράς του ατόμου αλλά και το πεδίο δράσης του θεραπευτή. Το άτομο βγαίνει από την άδικη θέση του προβληματικού που από δική του και μόνο αδυναμία δεν μπορεί να προχωρήσει στην ζωή του. Η προσωπική πορεία συσχετίζεται με τις εξελικτικές φάσεις των αντίστοιχων συστημάτων που ζει και αναπτύσσεται, χωρίς ταυτόχρονα να θεωρείται ανεύθυνο και απλό υποχείριο της δυναμικής των ομάδων που ανήκει.
ΠΗΓΗ: https://www.elesyth.gr/
0 Σχόλια