Τι γύρευε ο Τζορτζ Τζάρβις στη μάχη της Τριπολιτσάς;
Ο άνεμος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 συνεπήρε διακεκριμένα μέλη της πνευματικής και οικονομικής ελίτ των ΗΠΑ. Έγραψαν, επηρέασαν πολιτικές, μάζεψαν χρήματα για τον αγώνα. Κάποιοι μάλιστα ταξίδεψαν μήνες, έφτασαν σε αυτήν εδώ την κόχη του πλανήτη και ζώστηκαν τα άρματα.
Το ενδιαφέρον της αμερικανικής ελίτ για την αρχαία Ελλάδα και η σύνδεσή του με τα σύγχρονα αιτήματα για πολιτική ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία οδήγησαν πολλούς αμερικανούς πολίτες να αναπτύξουν φιλελληνικά αισθήματα.
Τον Μάιο του 1821, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης απηύθυνε επιστολή προς τους πολίτες της Αμερικής με την οποία ζητά στήριξη και βοήθεια.
Ο Τζόναθαν Πέκαμ Μίλερ πολέμησε ως εθελοντής σε πολλές μάχες. Όταν αποχώρησε από τον ελληνικό στρατό έφερε τον βαθμό του συνταγματάρχη!
Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να αφήσει την ασφάλεια του σπιτιού και της γειτονιάς του, τη θαλπωρή των αγαπημένων του, την αφοσίωση για τον τόπο του και να ταξιδέψει σε μέρη μακρινά και ξένα για να υπερασπιστεί τους σκοπούς και τα όνειρα ανεξαρτησίας ενός άλλου λαού; Πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει παραδείγματα μοναδικής ανδρείας και ηρωισμού όπως εκείνο του αμερικανού φιλέλληνα Τζορτζ Τζάρβις στην πεδιάδα της Τρίπολης;
Μετά από μια έφοδο των Οθωμανών, ο Τζάρβις τραυματίστηκε στο πόδι και δεν μπορούσε να μετακινηθεί, με αποτέλεσμα οι Έλληνες συναγωνιστές του να τον εγκαταλείψουν προσωρινά. Οι Οθωμανοί δεν άργησαν να τον περικυκλώσουν με στόχο να τον σκοτώσουν. Ο Τζάρβις, όμως, αρνούμενος να υποκύψει, κατάφερε να καταλάβει μια τέτοια θέση που του επέτρεπε να σημαδεύει με το όπλο του όποιον επιχειρούσε να τον προσεγγίσει. Αυτή η πράξη φαίνεται πως συγκίνησε τους συμπολεμιστές του, οι οποίοι επέστρεψαν και τον έσωσαν.
Η σύντομη αυτή ιστορία που περιγράφει ένας άλλος φιλέλληνας, ο Τζόναθαν Πέκαμ Μίλερ, στο βιβλίο του για την Ελληνική Επανάσταση με τίτλο The Condition of Greece in 1827 and 1828 συμπυκνώνει με ευσύνοπτο τρόπο αυτό που ο αμερικανικός Τύπος ονόμασε «Ελληνικό πυρετό» [Greek fever] ή αλλιώς «Ελληνική φωτιά» [Greek fire], επιχειρώντας να περιγράψει ένα εκ πρώτης όψεως παράταιρο φαινόμενο το οποίο έδειχνε να εξαπλώνεται ταχέως σε διάφορα μήκη και πλάτη της Aμερικής.
Ο λόγος για το απρόσμενο ενδιαφέρον για την Ελληνική Επανάσταση του 1821, την ταύτιση με τους σκοπούς της και τη σταδιακή δημιουργία ενός ρεύματος φιλελληνισμού στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Οι νωπές επαναστατικές μνήμες του Πολέμου της Ανεξαρτησίας αλλά και το γεγονός ότι οι λόγιοι της Ελληνικής Επανάστασης επικαλούνταν τις αρχές του διαφωτισμού, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της αυτοδιάθεσης των λαών συνετέλεσαν, δίχως αμφιβολία, στην ανάπτυξη αυτής της αμερικανικής συμπάθειας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πολλά εξέχοντα πρόσωπα του αμερικανικού φιλελληνικού κινήματος δραστηριοποιήθηκαν έντονα για την υπεράσπιση αυτών των αρχών στον τόπο τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ενεργό συμμετοχή τους στο κίνημα για την κατάργηση της δουλείας.
Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό και συγγραφέα Έντουαρντ Μεντ Ερλ, υπήρχε μια ακόμη πτυχή που φαίνεται πως συνέβαλε στην ανάπτυξη του φιλελληνισμού στις ΗΠΑ. «Όλοι οι μορφωμένοι άνθρωποι στην Αμερική τιμούσαν ευλαβικά τους αρχαίους Έλληνες. Για αυτούς, οι κάτοικοι της Πελοποννήσου και των νησιών του Αιγαίου το 1821 δεν ήταν απλώς ένας αγροτικός και ναυτικός πληθυσμός […] Οι Αμερικανοί έβλεπαν σε αυτούς τους απογόνους των αρχαίων Ελλήνων, τους κληρονόμους των παραδόσεων του Περικλή, του Πλάτωνα, του Δημοσθένη και του Ομήρου. Ακριβώς για αυτό, οι νεότεροι Έλληνες δικαιούνταν τρόπον τινά τη βοήθεια ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού, ο οποίος θεωρούσε ότι όλα όσα αγαπούσε στις τέχνες, τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και την επιστήμη της διακυβέρνησης είχαν τη ρίζα τους στην αρχαία Ελλάδα» αναφέρει ο Ερλ. Όπως προσθέτει ο ίδιος, αυτό το στοιχείο μπορεί να συνεισφέρει στην απάντηση του ερωτήματος γιατί οι Αμερικανοί ταυτίστηκαν τόσο πολύ με την Ελληνική Επανάσταση, ενώ δεν έδειξαν να συγκινούνται ιδιαιτέρως από την εξέγερση των Σέρβων εναντίον των Οθωμανών, που έλαβε χώρα λίγα μόλις χρόνια νωρίτερα. «Την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης, η Ελλάδα είχε βρεθεί στο επίκεντρο των κλασικών σπουδών καθώς οι μελετητές άρχιζαν να επανερμηνεύουν την αρχαία λογοτεχνία και τις τέχνες. Κατά τη διάρκεια εκείνων των χρόνων, Αμερικανοί σχεδίαζαν τα σπίτια τους και τα δημόσια κτίριά τους έτσι ώστε να μοιάζουν με εκείνα της αρχαιότητας, ενώ ονομάτιζαν τις πόλεις τους επίσης με ονόματα πόλεων της αρχαιότητας. Αυτή η λατρεία […] ευνόησε μια παθιασμένη προσμονή για την αναγέννηση της αρχαίας Ελλάδας […]» αναφέρει, από τη μεριά του, ο ακαδημαϊκός Άγγελος Ρεπούσης.
Το ενδιαφέρον της αμερικανικής ελίτ για την αρχαία Ελλάδα και η σύνδεσή του με τα σύγχρονα αιτήματα για πολιτική ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία, που κυριαρχούσαν άλλωστε την εποχή εκείνη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, οδήγησαν πολλούς αμερικανούς πολίτες να αναπτύξουν φιλελληνικά αισθήματα. Υποστήριξαν ανοιχτά με επιστολές και άρθρα τους την Ελληνική Επανάσταση, συνέλεξαν και απέστειλαν πόρους και προμήθειες, όπως φάρμακα ή όπλα, ενώ αρκετοί ήρθαν στην Ελλάδα και πολέμησαν σε σημαντικές μάχες για την απελευθέρωση.
ΠΗΓΗ: https://www.greece2021.gr/
0 Σχόλια